Urbanization in the tropics can accelerate the movement of large landslides

Funu_Landslide

Nieuw onderzoek gepubliceerd in Nature Geoscience  toont aan hoe meer dan 70 jaar stadsgroei de verplaatsing van een grote, en nu dichtbevolkte aardverschuiving in de stad Bukavu (Democratische Republiek Congo) heeft versneld. Dit stelden onderzoekers van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in samenwerking met Afrikaanse, Noord-Amerikaanse en Europese partners vast op basis van honderden recente satellietbeelden en historische luchtfoto’s van de jaren 1940.

2022-12-05

Verstedelijking en natuurrampen

Menselijke activiteiten transformeren het landschap met ongekende snelheden. In economische ontwikkelende regio’s in Afrika en Azië zorgen grote demografische en economische verschuivingen voor grootschalige, en vaak ongereguleerde verstedelijking. De natuurlijke beperkingen van het landschap worden daarbij vaak over het hoofd gezien. Hierdoor wordt de bevolking vele malen meer blootgesteld aan natuurrampen.

Kleine aardverschuivingen, die met hoge snelheden huizen binnen enkele seconden kunnen wegvagen, eisen jaarlijks tientallen levens op verstedelijkte hellingen in de tropen. Langzame en grotere aardverschuivingen – soms meerdere vierkante kilometers groot - leiden tot de geleidelijke verwoesting van huizen en infrastructuur op grotere schaal en op langere termijn (tientallen jaren). Deze ‘trage’ aardverschuivingen kennen vaak opeenvolgende periodes van relatieve rust en versnelling, veroorzaakt door natuurlijke triggers zoals seizoensgebonden neerslag, droogte en aardbevingen. Aardverschuivingen bewegen vaak sneller tijdens natte maanden (enkele tot tientallen centimeters per jaar) en hebben lagere snelheden tijdens de drogere maanden.
De kennis over het gedrag van deze langzame aardverschuivingen was tot nu toe voornamelijk gebaseerd op aardverschuivingen in niet-stedelijke gebieden in hoge-inkomenslanden gelegen op hoge breedtegraden (bijvoorbeeld de Alpen). Er was bijgevolg weinig geweten over het effect van landschapsontwikkelingen typerend voor de tropen, zoals ongereguleerde verstedelijking, op aardverschuivingsprocessen.

Funu_1959_2018

De grote aardverschuiving in Bukavu in 1959 (links) en 2018 (rechts). De gele stippellijn geeft de aardverschuiving aan. De zeer steile helling die het bovenste deel van de aardverschuiving afbakent is 100 meter hoog. Foto links: © KMMA; Foto rechts: © A. Dille KMMA.

 

 

Grote langzaam bewegende aardverschuivingen: natuurlijke processen die gevoelig zijn voor verstedelijking

In een nieuw onderzoek kwantificeren onderzoekers van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (KMMA) voor het eerst hoe verstedelijking de dynamiek van langzaam bewegende aardverschuivingen verandert. Ze bestudeerden beweging van een grote langzaam bewegende aardverschuiving in de snelgroeiende stad Bukavu, in Oost-Congo per seizoen, per jaar en over meerdere jaren. Bukavu is een van de vele steden in de tropen met een snelle en ongereguleerde groei. Oorspronkelijk gevestigd langs de vlakke kustlijn in de zuidpunt van het Kivumeer, heeft de stad zich geleidelijk uitgebreid op de steile en aardverschuivingsgevoelige hellingen van de Kivu Rift. Een derde van de stad is vandaag gebouwd op grote, diepgewortelde aardverschuivingen.

Dit onderzoek werd uitgevoerd in het kader van het MODUS-project, een STEREO-III project gefinancierd door het Belgisch Federaal Wetenschapsbeleid (BELSPO), en gecoördineerd door het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika.

Meer informatie over deze publicatie is te vinden op de volgende links:

 

Logo Georiska