GIS DAY — GeoRiskA en het gebruik van GIS voor onderzoek naar natuurgevaren, risico's en rampen

Participatieve karteringsworkshop voor de cartografische afbakening van de administratieve grenzen van de stad Goma, D.R. Congo. (Photo (c) IGC Nord-Kivu / MRAC, 2022)

Vandaag is de internationale GIS-dag! Dit is een mooie gelegenheid om te kijken hoe GIS de GeoRiskA onderzoekers van het AfrikaMuseum helpt bij hun onderzoek en activiteiten.

2023-11-16

–

GeoRiska Team

GIS, wat staat voor "Geografisch InformatieSysteem", verwijst gewoonlijk naar de hardware en software die worden gebruikt om gegevens met een geografische referentie op te slaan, weer te geven en te analyseren. Eigenlijk is het meer dan dat. GIS is een wetenschappelijke discipline op zich, gewijd aan de studie en analyse van geospatiale informatie.

Voor de onderzoekers van het GeoRiskA team is GIS een veelgebruikte methode om hen te helpen bij hun onderzoek en activiteiten. Laten we eens een snelle rondleiding nemen over hoe het GeoRiskA team werkt met verschillende aspecten van GIS in Afrika, met hun Afrikaanse partnerinstellingen!

1. GIS for mapping

Cartografie is een klassieke GIS-toepassing. Bij GeoRiskA hebben we een lange traditie van thematische kartering, die teruggaat tot de jaren 1980. GIS-hardware en -software worden op grote schaal gebruikt voor thematische kartering in samenwerking met verschillende Afrikaanse partnerinstellingen. Een specifiek voorbeeld is het lopende HARISSA project, waarin GeoRiskA samenwerkt met het Congolees Geografisch Instituut (IGC) door middel van training en gezamenlijke karteringsactiviteiten, om de beschikbaarheid van Congolese administratieve en thematische kaarten te bevorderen.

Voorbeelden van kaarten die zijn gemaakt tijdens het HARISSA-project — FIGURE 1 — Voorbeelden van kaarten die tijdens het HARISSA-project zijn gemaakt. (a) Administratieve kaart en wegenkaart van de stad Goma. (b) Administratieve kaart van de provincie Noord-Kivu. *Kaarten (c) IGC Noord Kivu / KMMA, 2022*

2. GIS voor de studie van geohydrologische gevaren

De analyse van geodata afkomstig van teledetectie en veldonderzoek wordt gebruikt om de ruimtelijke en temporele verspreiding van geohydrologische gevarenprocessen en -gebeurtenissen te beoordelen en gevarenkaarten te maken. Hier volgen enkele voorbeelden van landverschuivingen en vulkaanuitbarstingen.

Figure 2 — Kartering en classificatie van aardverschuivingen in Bujumbura, Burundi, en correlatie met lithologie — FIGURE 2 — Landslide mapping and classification in Bujumbura, Burundi, and correlation with lithology (b) (b). *Map (c) Kubwimana et al. (2021), Geosciences, 11. [https://www.mdpi.com/2076-3263/11/6/259]*

FIGURE 3 — Kartering en analyse van bodemvervorming op de vulkaan Karthala, Comoren. Map (c) KMMA / ECGS / VUB, 2023 — FIGURE 3 — Kartering en analyse van bodemvervorming op de vulkaan Karthala, Comoren. *Map (c) KMMA / ECGS / VUB, 2023*

3. GIS voor kwetsbaarheids-, risico- en rampeneffectbeoordelingen

GIS is een geschikt hulpmiddel om verschillende informatielagen uit teledetectie en veldonderzoek te combineren, waardoor de blootstelling aan en kwetsbaarheid voor natuurgevaren kan worden beoordeeld door middel van geospatiale analyses. Risicokaarten kunnen dan worden gemaakt door kaarten van blootstelling, kwetsbaarheid en verspreiding van gevaren te combineren. Met teledetectie en GIS kan het GeoRiskA team ook de impact van rampen beoordelen.

FIGURE 4 — Vulkanische risicokartering in Goma, Noord-Kivu, D.R. Congo. (a) Kaart van de gevoeligheid voor invasie van lavastromen. (b) Kwetsbaarheidskaart. (c) Risicokaart lavastromen. Kaarten (c) KMMA, 2019 — FIGURE 4 — Vulkanische risicokartering in Goma, Noord-Kivu, D.R. Congo. (a) Kaart van de gevoeligheid voor invasie van lavastromen. (b) Kwetsbaarheidskaart. (c) Risicokaart lavastromen. *Kaarten (c) KMMA, 2019*

4. Gratis en open-source GIS

Om het delen en overdragen van risicoanalysemethoden te vergemakkelijken, stimuleert GeoRiskA het gebruik van open source software. Om deze reden maken onze onderzoekers routinematig gebruik van software en programmeertalen zoals QGIS, Python en R. In de toekomst zullen tools ontwikkeld door GeoRiskA en zijn partners geleidelijk worden vrijgegeven in open-access om de overdracht van kennis en vaardigheden te vergemakkelijken.

FIGURE 5 — Een GeoRiskA onderzoeker die gratis open-source GIS-oplossingen gebruikt voor zijn onderzoek. Foto (c) KMMA, 2023 — FIGURE 5 — Een GeoRiskA onderzoeker die gratis open-source GIS-oplossingen gebruikt voor zijn onderzoek. *Foto (c) KMMA, 2023*

Aarzel niet om meer informatie en updates te krijgen over onze activiteiten, inclusief onze maandelijkse geowebinars, door onze website te bezoeken: https://georiska.africamuseum.be!